15.02.2008

Çocuk eğitimi

Çocuk eğitimi
Toplumumuzda çocuk eğitimi ve gelişmesi konusunda yapılan en önemli yanlışlardan biri de aşırı koruyucu ana baba tutumudur. Sayın Prof Üstün Dökmen hocamız bu konuya bakın nasıl dikkat çekiyor.

Siz hiç yürümeye yeni başlamış çocukların, bir basamağa ya da bir koltuğa nasıl tırmandıklarını gözlediniz mi? Uğraşa debelene bir kaç dakikalık bir gayret sonucu, yerden 15-20 cm yukarıya çıkarlar. Çıkar çıkmaz da söyle bir dikilip, muzaffer bir komutan edasıyla etraflarına bakarlar. Büyük iş başarmışlardır çünkü. Simdi size sormak istiyorum: On dört aylık bir çocuğun, kan ter içinde bir koltuğa tırmanmaya çalıştığını görürseniz, ne yaparsınız? Büyük bir ihtimalle, çocuğu sevgiyle kaldırıp koltuğun üzerine koyarsınız. (Böyle davranan çok konu komşu gördüm; ben de böyle yaparım, en azından içimden kaldırıp koymak gelir.) Az sayıdaki vatandaşımızın ve daha büyük oranda batılının ise bir yerlere tırmanmaya çalışan çocuklarına karışmadıklarını ve karışılmasından hoşlanmadıklarını gözledim. Bu gruptaki kişiler, tırmanan çocuklarına çevreden birisi yardım etmek istediğinde rahatsız oluyorlardı. "Dokunmayın kendisi çıkacak, kendisi çıkmalı" mesajını veriyorlardı. (Bati ülkelerinde yasayan herkes yukarıda belirtildiği şekilde davranmıyor olabilir. Ülkemizdeki herkes de bu konuda çocuklara yardım etmiyor olabilir; "çocuk dediğin düşe kalka büyür" sözü uyarınca bazılarımız, koltuğa tırmanan çocuklara aldırmıyor olabilirler. Fakat şöyle bir düşündüğümüzde, basamağa veya koltuğa tırmanmaya çalışan çocuğa yardım davranışı kafanızdaki "biz" imajına uygun düşüyor mu düşmüyor mu? Her halde düşüyor.)

Çocukların merdiven çıkmasına bilinçli olarak karışmayanlar muhtemelen "çocuğun egosu güçlensin" diye, "kendine güvensin" diye, seyirci kalmayı tercih ediyorlar. Yardim eden bizler ise, kendimizi sorumlu hissediyoruz; kafalarımızdaki "ana-baba" tanımı çocuklara kol kanat germemiz gerektiğini söylüyor. Bugün, "tek başına beceremez" diye basamağı tırmanmasına yardim ediyoruz; yarin okul ödevlerine yardim ediyoruz; pek çok şeyi kendi başına yapabilecek yasa geldiği halde, yemek yemesine ve tuvalet temizliğine yardim ediyoruz, lisede ÖSYS’ye başvurduğunda tercihlerini yaparken yardim ediyoruz, üniversiteyi bitirince iş bulmasına yardim ediyoruz. Çocuğun merdiven çıkmasına, "kendine olan güveni artsın" diye seyirci kalanlar, çocuklarını güçlendirmeye çalışıyorlar. Çocuğa yardim eden bizler ise çocuğu güçlendirmekten ziyade, çocuk ile aramızdaki bağı güçlendirmiş oluyoruz. Kim doğru yapıyor? Her iki taraf da. Çünkü her iki taraf da, insan ilişkilerinde sahip olduğu üslubu sergiliyor. Gerek bizlerin, gerekse batılıların tavrında, doğrular ve yanlışlar bulunabilir. Örneğin bizler koruyucu ana-babalar olarak, bağımlı, hayat boyunca birilerinin desteğine ihtiyaç duyacak bir insan yetiştiriyor olabiliriz. Çocuğuna sürekli olarak bir yetişkine davranıyormuş gibi davranan batılı ise, belki kendine güvenen ve bireyselleşmiş bir insan yetiştiriyor; fakat bu insan, yasamı boyunca ana baba çocuk ilişkisindeki sıcaklığı arayabilir, ayrıca fazlaca bireyselleşmenin bedelini, toplumda yalnızlık çekerek ödeyebilir.
Çocuk eğitimi
O halde ne yapmalıyız? Yukarıda iki kutup halinde sergilenen ana baba tutumlarının her ikisinden vazgeçmekte, daha üst düzeyde bir etkileşime yönelmekte yarar vardır. Başka bir söyleyişle, batıdaki ana baba tavrını kopya etmeyelim; ama çocuklara aşırı karışma şeklindeki tavrımızı da sürdürmeyelim; yalnızca eksiğimizi belirleyip kendi tavrımızı geliştirelim. Belli bir olayda, çocuğumuzu hem koruyup gözetebiliriz, hem "adam" yerine koyup bireyselleşmesine izin verebiliriz, hem de onu bir çocuk olarak görüp bağrımıza basabiliriz. Örnek: Çocuğumuz hayatında ilk defa bir basamağa çıkmaya mi çalışıyor; düşecek gibi olursa tutabileceğimiz bir mesafeden izleyelim (koruyucu ana baba olmuş oluruz). Fakat çıkmasına karışmayalım (çocuğu "adam" yerine koymuş, ona güvenmiş ve kendi başına övünebileceği bir iş yapmasına izin vermiş oluyoruz). Basamağı çıkıp da sevinince çocuksu bir sevinçle katılalım, "aferin sana" diyelim, öpelim onu (çocuğa gerekli olan ana baba sıcaklığını vermiş oluruz).

Yukarıda önerdiğim davranış şeklinde, çocuğu korumak ve öpmek, ülkemiz insani için yeni bir davranış değildir. Bizler için yeni olan, çocuğa güvenip, onun bireyselleşmesine izin vermektir.

İletişim Çatışmaları ve Empati - Üstün DÖKMEN

Sayın Üstün Dökmen hocamızın bu enfes kitabını okuyarak çocuk eğitimi konusunda kendinizi geliştirebilirsiniz.

Çocuk eğitimi hakkında kitaplar:

Çocuk Eğitim Seti
Kariyer Yayınları

Bağırıp Çağırmadan Çocuk Eğitimi
Yakamoz Yayınevi
Ekrem Acar

Çocuklarda Sanat Eğitimi
Epsilon Yayınları
Susan Striker

Çocuk Eğitiminde Babanın Rolü
Yakamoz Yayınevi
Şaban Karaköse, Rukiye Karaköse

Etkili Ana Baba Eğitimi Aile İletişim Dili
Sistem Yayıncılık
Thomas Gordon

Etkili Ana Baba Eğitiminde Uygulamalar
Sistem Yayıncılık
Thomas Gordon

Küçük Ağacın Eğitimi
Say Yayınları
Forrest Carter

Çocuk Eğitimi Rehberi
Huzur yayınları tarafından yayınlanan bu kitap çocuğun bebeklik döneminden on iki yaşına kadar geçireceği evrelere ait bilimsel bilgileri içermektedir. Çocuğun ruhsal gelişimindeki üç dönemi: 0-2 yaş dönemi, 2-6 yaş dönemi, 6-12 yaş dönemine ait rehberlik bilgileri bulunmaktadır. İkiz, sakat ve sorunlu çocuklar için yapılması gerekenler, oyuncak , kardeşlerle ilişkiler ve ergenlik çağına kadar gerekli bütün bilgiler bu kitapta bulunmaktadır.

28 yorum:

  1. Çocuk eğitimi açısından gerçekten de yararlı bilgiler. Teşekkürler.

    YanıtlaSil
  2. Bizde çocuk eğitimi denilince çocuk büyüdüğünde iyi bir okul bitirsin, iyi bir iş sahibi olsun, iyi para kazansın diye düşünülür. Oysa ki aslolan çocuğun kendi ayakları üzerinde durabileceği bir insan olmasıdır. Çocuk eğitimi denilince benim anladığım budur. Çok güzel bir makale.

    YanıtlaSil
  3. mantiklica dogru ama cevre icin yanlis yaparsak dediginizi onun icin toplum olarak mantigi deyilde cevremizin dedigini yapmak zorunda kaliyoruz.allahtan evimizde daha uzun sure gecirdigimiz icin dediklerinizi yapabiliyoruz cocuklarimiz icin.

    YanıtlaSil
  4. kesinlikle okunmasi gereken kitaplar...

    YanıtlaSil
  5. İyi bir çocuk eğitimi için iyi bir anne baba eğitimi gereklidir, bunun için de anne babaların televizyon seyretmeyi bırakıp kendilerini eğitmeleri gerekir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. kesinlikle aynı fikirdeyim.çocuğu eğitmek için en önce anne babanın bilinçli, şuurlu ve eğitimli olması şart, yoksa sende olmayan bir şeyi çocuğa nasıl vereceksin ki?....

      Sil
  6. Çok güzel bir makale, kesinlikle katılıyorum. Aşırı koruyucu anne baba tutumu çocukları pısırık ve çekingen yapar. Çocuk eğitimi herhalde hiç bir asırda günümüzdeki kadar zor olmamıştır.

    YanıtlaSil
  7. Eğitim birinsanın hayatındaki en önemli belirleyici bence. Bu yüzden çocuklarımızın eğitimine çok önem vermemiz gerekir. Ama ne yazık ki eğitimi sadece okullarda öğrenilen bilgiler sanıyor bir çok insan. Vahşi hayvanlar yavrularını nasıl eğitiyor, televizyonlarda görmüşsünüzdür, onları yavaş yavaş hayata hazırlıyorlar, insanlar ise çocuklarının diploma almasını eğitim sanıyorlar. Çocuk eğitimi sadece öğretimden ibaret değildir. Eğitim; insanı hayata hazırlamaktır. Eğitim ile öğretimi birbirine karıştırmamak gerekir.

    YanıtlaSil
  8. aslında bu makale bır baba olarak tam benı anlatıyor cunku oglum bıryere cıkmak ıstedıgınde duserken tutabılecegım bır mesafeden onu ızlerım ve yardım etmem..demekkı toplumda bazı seyler yerıne oturmus durumda.cunku bu konuda egıtımlı degılım. tesekkurler.

    YanıtlaSil
  9. Maalesef çocuklarımızı artık anne babalar değil televizyon ve internet eğitiyor. Üstelik de olumsuz yönde. Çocukları iyi yetiştirebilmek için televizyon ve internetten uzak tutmak, en azından kısıtlama getirmek gerektiğini düşünüyorum. Çocuk eğitimi savsaklanacak bir konu değil.

    YanıtlaSil
  10. Çocuk eğitimi hakkında iyi bir makale.

    YanıtlaSil
  11. ´mehraba öncelilke böyle bir sayfa yaptiniz icin size tesekür ediyorum ben almanyada kalyiorum ve burdaki türk ailelere baktimda cocuk egitiminde cok üzülerek söyliorum sifirlar tabiki herkez degil örnegin anne sabahtan aksamakdar cocuklarinla ugrasirken babalari akssam isten geldikten sonra ilgilenemyiorlar yani burda tüm görev annede bitiyor üstelik eger baba evlat ayiriyorsa durum daha da cok zorlasiyor örnegin bi ailede iki erkek cocug fakat büyüük olan hep puflaniyor ve kücüg herseyden geride kalyior tabiki buda cocuk yuvasina giden cocug acayip bi sekilde etkilyior hirsini baskalarindan yada kendinden cikartmaya calisiyor sence bu cocuk icin en iyi si ne olabilir ???

    YanıtlaSil
  12. gerçekten güzel bir makale.. aslında yapmak istediğimiz ama bazı anlarda vicdanımız el vermediği için yapamadığımız şeyler..ağaç yaş iken eğrilir cümlesinde olduğu gibi erken yaşlarda çocuklarımıza bu gibi özgüvenleri kazandırmamız gerekir. anne-baba olarak üzerimize düşen görevler hakkında iyice düşünmemiz lazım..biz ne kazandırırsak kendiside o şekilde hayatına yön verecektir.. teşekkür ederim

    YanıtlaSil
  13. Eğitim daha anne karnına düşmeden başlar.Eşler helalle beslenmeli,birinin yaptığını diğeri yıkmamalıdır.Düştüğü yerden kendi başına kalkmasını sağlarken,ona bu gücü verenin,daima onu koruyan,gözeten olduğunu öğreterek,aslolanın O'nun rızasına endeksli bir yaşam öğretilebilmesidir.Makale de eksik olan bu idi. TEŞEKKÜRLER...

    YanıtlaSil
  14. hayatımızın çiçek bahçesi olan çocuklarımızın hiç solmaması için ilk önce anne,baba ve edeğerli öğretmenlerimize çok büyük görev düşüyor lütfen çocuklarımızı iyi eğitelim çünkü onlar geleceğin yapı taşlarını oluşturuyor.

    YanıtlaSil
  15. Türkiye'de çocuk eğitiminden anlaşılan ebeveynin çocuğu kendi inançları doğrultusunda yetiştirmesidir. Yani inançlarına bir nevi "militan" yetiştirmesidir. Oysa çocuğa üretme, düşünebilme ve sorgulama yeteneği kazandırılmalıdır...

    YanıtlaSil
  16. teşekkürler hocam

    YanıtlaSil
  17. teşekürler hocam dilinize sağlık

    YanıtlaSil
  18. Çocuklar erken yaşlarda ikinci bir yabancı dili öğrenebilirler. 2-7 yaşlar çocuklarda dil öğrenimi için krtik yaşlardır.. Bu yaşlarda ikinci bir dil öğrenimi görsel materyal, şarkılar ve oyunlarla olmalıdır. İngilizce Sınıfı sitemizde sadece çocuklara ingilizce öğretmeyi sağlayıcı materyaller sunarak siz değerli ailelerin çocuklarına ingilizceyi daha kolay ve daha erken yaşlarda öğretmenizi istiyoruz.. http://www.ingilizcesinifi.net/category/flash/ingilizce-sarkilar yüzlerce eğlenceli ve eğitici şarkıyla çocuklarınıza ingilizce öğretirken faydalanacağınız bir kaynak olacaktır.

    YanıtlaSil
  19. Çocuklar hepimizin geleceği, onları ihmal etmemek gerekir akılmatik sayesinde çocuklarımız artık matemetiksel işlemleri iki saniye gibi kısa sürede zorlanmadan yapabiliyorlar. Ayrıntılar: www.akilmatik.com

    YanıtlaSil
  20. Cocuk yetistirmek basli basina bir meslek gibi. Ins. Yapabiliriz.

    YanıtlaSil
  21. http://www.facebook.com/BilgiYazanCocuk
    Çocuk Bilişim Akademisi; Bursa'da bir ilke imza atarak çocuklarımızın geleceklerini kendilerinin yazmasını sağlıyor.
    Çocuklarımız erken yaş dönemlerinde (8-16) alacakları programcılık ve tasarım kursları ile geleceğin teknoloji dünyasına bugünden hazırlanıyorlar.

    YanıtlaSil
  22. çocuk eğitimi konusunda sayın üstün dökmen hocamında da dediğine katılıyorum.Bu konuda bizler hep taklidi yollara başvuruyoruz ama aslolan çocuklara tahkiki yaklaşmaktır

    YanıtlaSil
  23. üstün dökmen hocam çok haklı paylaşım için teşekkürler
    http://egitimlicocuk.blogspot.com/

    YanıtlaSil
  24. doğu batı diye ayırmanız kötü olmuş

    YanıtlaSil
  25. Cok faydali bilgiler emeginize saygi.

    YanıtlaSil